SANKO Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Kısım Lideri Prof. Dr. Nevin Ergun, kronik hastalığı olan engelli bireylerde sağlıklı ömür için antrenmanın anahtar rol oynadığını söyledi.
3 Aralık Dünya Engelliler Günü nedeniyle bir açıklama yapan Prof. Dr. Ergun, “Engelli bireyler, etkin engelli bireyler ile kıyaslandığında kronik hastalığa sahip olma oranı iki kat daha fazladır” dedi.
Engelli bireylerde, bireyin pürüzüne mahsus antrenman alternatifi oluşturularak aktivite seviyesinin artırılması gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Ergun, “Egzersiz, ömür kayıplarını azaltırken hem kardiyovasküler hastalıkların önlenmesinde hem de tedavisinde yararlıdır” sözlerini kullandı.
Engelli bireylerde sıhhatin ve uygunluk halinin artırılmasının sağlanmasının en az engelli olmayan bireylerdeki kadar kıymetli olduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Ergun, şöyle devam etti:
“Engelli bireyin idman ve fizikî aktiviteye katılmadan evvel son zamanlardaki sıhhat durumu, kullanması gereken ortez (vücudun sorunlu kısımlarına dışarıdan uygulanan yardımcı cihazlar), protez (eksik olan beden uzuvlarını taklit edecek biçimde yapılmış aygıtlar), splint (yer değiştirmiş yahut hareketli bir parçayı yerinde tutan, ayrıyeten yaralı bir parçayı yerinde tutmak ve korumak için kullanılan sert yahut esnek bir aygıt yahut hareketi korumak, hareketsiz kılmak yahut kısıtlamak için kullanılan sert yahut esnek bir malzeme), koltuk değneği, tekerlekli sandalye ve esirgeyici ekipmanlar, kişinin yeteneği ve riskler uygun belirlenmelidir.”
EGZERSİZLER
Kronik hastalıklara nazaran engelli bireylerin yapması gereken antrenmanlara değinen Prof. Dr. Ergun, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“- Kardiyovasküler hastalıklar ve egzersiz: Aerobik idman kardiyovasküler hastalıklarda ve engelli bireylerde en çok tercih edilen egzersizlerdendir. Aerobik antrenman, kardiyovasküler dayanıklılığı geliştirmek için kardiyovasküler kronik hastalığı olan bedensel engelli bireylerde tercih edilmektedir.
– Obezite ve idman: Engelli kümede fizikî aktivitenin yetersizliği sıhhati tehdit etmenin yanı sıra, kilo artışı ve obeziteye de neden olmaktadır. Engelli bireylerde azalmış aktivite seviyesi kilo artışının fazla olması açısından risktir.
– Metabolik sendrom ve egzersiz: Fazla kilolar, geniş göbek etrafı, insüline direnç, yüksek tansiyon, güzel kolesterol düşüklüğü, trigliserit yüksekliğine bağlı olarak tanımlanan metabolik sendrom çok sık karşılaşılan önemli bir sıhhat problemidir. Metabolik sendroma sahip bedensel engelli bireylerde durağan hayat ve aktivite azlığı metabolizmayı negatif etkileyerek metabolik sendromun bağlantılı olduğu durumların oluşmasına katkı sağlar.
– Hipertansiyon ve egzersiz: Hipertansiyon, ‘sistolik kan basıncı için 140 mmHg, diastolik kan basıncı için 90 mmHg yahut üzerinde olması’ olarak tanımlanır. Hipertansiyon, omurilik yaralanmalı bireylerde en sık görülen kardiyovasküler hastalıktır.
– Pulmoner hastalıklar ve idman: Kronik teneffüs hastalıkları, pulmoner sistemin çeşitli bölgelerinde anormallikle karakterizedir. Teneffüs sıkıntıları pürüze ve yaralanma seviyesine bağlı olarak meydana gelebilir.”
TİP 2 DİYABET
Tip 2 diyabetin obezite ve fizikî inaktiviteye bağlı olarak daha sık görüldüğünü anımsatan Prof. Dr. Ergun, şunları kaydetti:
“Bireyde fizikî kısıtlılıklar, maniler, kalça/diz protezi, dejeneratif, romatizmal hastalıklar, periferik arter hastalığı, yürürken bacak krampları, nabız, kan basıncı, diyabete bağlı hudut hastalığı, ayaklarda cilt bütünlüğünde bozulma, nefropati, nöropati, retinopati, hipoglisemi atakları ve fizikî aktiviteyi etkileyecek başka durumlar değerlendirilmelidir.”
Engellilerin, idmanın ve fizikî aktivitenin yararlarına karşın bu aktivitelere iştirak fırsatlarının yetersiz olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Ergun, engelli bireylerin fizikî aktivite, antrenman, spor, rekreasyon ve vücut eğitimine dahil olmalarını sınırlayabilecek tutumsal, toplumsal ve toplumsal pürüzlerle müsabaka olasılıklarının daha yüksek olduğunu vurguladı.
Kronik hastalıklarda ve pürüz durumlarında bireylerin kesinlikle inaktiviteden kaçınması ve aktivite seviyelerini artırmalarını öneren Prof. Dr. Ergun, kelamlarını şöyle sonlandırdı:
“Bu alandaki çalışmaların artırılması konusunda engelliler ve idman alanında eğitimleri ve uzmanlığı olan fizyoterapistlere büyük rol düşmektedir. Bu tedbirlerin toplumun her kesitinde şuurla benimsenmesi ve sağlıklı ömür biçimlerinin yaygınlık kazanması merkezi yönetimin eğitim ve sıhhat siyasetlerinden başlayan tüm kamu kurum, kuruluş ve üniversitelerin bütünleşmiş, kararlı ve uzun soluklu eforlarını gerektirmektedir.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı